Whisky là loại rượu mạnh chưng cất (Spirits) đã quá nổi tiếng trên thế giới với lịch sử hơn 500 năm. Trong hành trình vươn mình khắp năm châu đó, những thương hiệu whisky danh giá đã chiếm vai trò vô cùng quan trọng. Tuy nhiên, trong hàng vạn chai whisky trên thị trường, có cơ sở nào để phân loại chúng thành từng nhóm có cùng đặc điểm và nguồn gốc không? Và bạn có biết đó là những loại nào?
Để giúp cho những bạn mới tìm hiểu về rượu mạnh cũng như whisky, Ranking Board gửi đến bạn bài tổng hợp về 5 loại whisky điển hình nhất trên thế giới qua bài viết ngay sau đây.
1. Scotch Whisky
Scotch Whisky là loại whisky đầu tiên của thế giới khi xuất hiện từ thế kỷ XV tại Scotland, thuộc Vương Quốc Anh. Tuy Scotch Whisky có lịch sử lâu đời nhưng các sản phẩm của dòng whisky này vẫn không ngừng nâng cao chất lượng qua từng thời kỳ khi kết hợp cùng công nghệ sản xuất hiện đại ngày nay.
Để được xếp loại vào dòng Scotch Whisky, có rất nhiều tiêu chí bắt buộc mà các sản phẩm rượu phải tuân thủ nghiêm túc. Trong đó, tiêu chí nổi bật là rượu phải được làm từ ngũ cốc, lúa mạch, nước, caramel (không thêm gia vị nào khác), khu vực chọn lọc chủ yếu là vùng Đông Bắc Scotland. Sau đó, rượu sẽ trưởng thành trong thùng gỗ sồi không quá 700l trong khu vực Scotland, với thời gian tối thiểu 3 năm, cuối cùng là chưng cất theo quy trình gắt gao đến nồng độ dưới 94,8% alc. Như vậy, Scotch Whisky thành phẩm sẽ có nồng độ tối thiểu 40% và sở hữu mùi thơm nhẹ rất lôi cuốn.
Một số thương hiệu Scotch Whisky tiêu biểu trên thị trường hiện nay có thể kể đến như Dewar’s, Johnnie Walker, Whyte and Mackay, The Famous Grouse, Chivas Regal….
2. Irish Whiskey
Loại whisky điển hình tiếp theo được liệt kê trong danh sách này đó chính là Irish Whiskey – đến từ vùng đất Ireland. Đến đây, có một lưu ý bạn cần nhớ đó chính là các loại whisky có nguồn gốc từ Mỹ và Ireland sẽ được gọi là “whiskey”, thay vì dùng chữ “whisky” phổ biến.
Rượu Irish Whiskey sẽ phải trải qua quá trình ủ tối thiểu 5 năm trong thùng gỗ sồi với thành phần chính là lúa mạch 100% hoặc có sự kết hợp cùng ngũ cốc như lúa mì, lúa mạch đen, kiều mạch. Mọi công đoạn sản xuất ra Irish Whiskey đều phải thực hiện dưới sự quản lý nghiêm ngặt trong khu vực Ireland (đóng chai có thể ở nơi khác) theo phương pháp “Pot Still” – tức là chưng cất 3 lần – để loại bỏ độc tố nguy hiểm và giúp rượu có hương vị độc đáo.
Bằng chất lượng tuyệt hảo cũng như đa dạng giá cả, Irish Whiskey cũng chiếm vị trí lớn trong ngành rượu whisky hiện tại. Việt Nam cũng đã nhập khẩu một số sản phẩm Irish Whiskey, bạn có thể tham khảo một số chai rượu tiêu biểu như Jameson Irish Whiskey, Grain Irish Whiskey, Blended Irish Whiskey…
3. American Whiskey
Rượu American Whiskey hay còn gọi là Bourbon Whiskey có nguồn gốc từ Mỹ. Và để khẳng định giá trị độc quyền cũng như thống nhất tiêu chí xếp loại sản phẩm vào dòng American Whiskey thì mọi nhà sản xuất đều phải tuân thủ theo “Luật Whisky” đã được quy định.
Trong đó, có 2 tiêu chí quan trọng nhất để đánh giá một sản phẩm có thuộc loại American Whiskey. Đầu tiên, American Whiskey bắt buộc phải được sản xuất ở Mỹ, còn nếu sản xuất ở nơi khác mà vẫn dùng chung phương pháp thì vẫn sẽ không được gọi là American Whiskey. Thứ hai, nguyên liệu ngâm ủ tạo thành American Whiskey phải có thành phần ngô (bắp) chiếm tỉ lệ hơn 51%. Chính vì điều này mà đến Việt Nam, American Whiskey thường sẽ được gọi là whisky ngô hay whisky bắp, nhằm thể hiện đặc trưng nhất của dòng rượu này.
American Whiskey lựa chọn phương pháp “sour mash” và chưng cất bằng “patent still” nên hương vị sẽ không đậm đà bằng các loại whisky tại Scotland. Một số thương hiệu whiskey nổi bật của American Whiskey hay Bourbon Whiskey đó là Jim Beam, Wild Turkey, Buffalo Trace, Labrot & Graham, George Dickel…
4. Canadian Whisky
Canadian Whisky là tên gọi chung của các sản phẩm whisky được chưng cất tại Canada. Trên thực tế, những sản phẩm rượu này sẽ được gọi bằng cái tên phổ biến hơn đó là Rye whisky hoặc đơn giản chỉ là Rye. Nguyên liệu được chọn lọc để ngâm ủ rượu chủ yếu là lúa mạch đen (chiếm tỉ lệ hơn 50%), có thể kết hợp cùng caramel, bắp, lúa mì/lúa mạch và nước. Phương pháp chưng cất cũng giống như Bourbon Whiskey đó là “patent still” và ủ tối thiểu 3 năm, cho nên hương vị cũng sẽ không đậm đà như Scotland Whisky.
Điểm nhấn trong loại whisky này đó chính là chai rượu Canadian Club 1858 – sản phẩm này đã tạo nên bước ngoặt để cả thế giới biết đến hương vị whisky độc đáo từ Canada. Khi tham gia vào kỳ đánh giá của Beverage Testing Institute, Canadian Club 1858 đã mang về giải thưởng Ultimate Spirits và trở thành niềm tự hào của ngành rượu Canada.
Ngoài Canadian Club, bạn có thể thưởng thức một số loại Canadian Whisky từ thương hiệu khác như Alberta Premium Cask Strength Rye, Black Velvet Apple, Crown Royal Noble Collection…
5. Whisky Nhật
Loại whisky cuối cùng được nhắc đến trong danh sách này là whisky Nhật – quốc gia phát triển bậc nhất tại Châu Á. Được xem là dòng whisky kế thừa của Scotch Whisky, whisky Nhật sở hữu phương pháp sản xuất và quy trình chưng cất tương tự như loại whisky từ Scotland nhưng hương vị mang tính địa phương hơn.
Whisky có mặt tại Nhật từ những năm 1870 nhưng đến năm 1924 mới có nhà máy sản xuất thương mại chính thức đầu tiên – đó là Yamazaki. Nguyên liệu được chọn lọc cho whisky Nhật đều lấy từ sản vật địa phương, điển hình như ngũ cốc, lúa mạch, đặc biệt nguồn nước phải là nước suối tự nhiên. Từ đây, tạo nên một dòng whisky Nhật vừa mang tính kế thừa, vừa có tính phát triển độc đáo với hương vị ít ngọt, ít khói và thanh nồng hơn.
Công ty sản xuất whisky nổi tiếng nhất cả nước đó chính là Suntory và Nikka. Một số sản phẩm whisky Nhật từ 2 hãng này cho bạn có thể thưởng thức như Kirin, fuji Sanroku, Hibiki 17 năm, Hibiki 21 năm…